Czy kolagen działa? Wyniki badań naukowych

Kolagen to podstawowe białko tkanki łącznej, odpowiadające za strukturę i elastyczność skóry, stawów, kości oraz naczyń krwionośnych. Z wiekiem jego produkcja maleje, co prowadzi do powstawania zmarszczek, obniżenia elastyczności stawów oraz pogorszenia ogólnego stanu skóry i włosów. W odpowiedzi na te zmiany rynek suplementów diety oferuje różne formy kolagenu. Kluczowe pytanie brzmi jednak: czy suplementacja kolagenu faktycznie działa? Odpowiedź znajduje się w wynikach licznych badań naukowych.

Z tego artykułu dowiesz się:

• Czy kolagen poprawia elastyczność skóry i redukuje zmarszczki?
• Jak działają różne typy kolagenu?
• Jakie są skutki uboczne stosowania kolagenu?
• Czy warto stosować kolagen?

Czy kolagen poprawia elastyczność skóry i redukuje zmarszczki?

W badaniu przeprowadzonym w 2015 roku^[1] oceniono wpływ peptydów kolagenowych na wygląd skóry. Uczestnicy badania przez 8 tygodni przyjmowali hydrolizat kolagenu w postaci suplementu. Wyniki wykazały istotną statystycznie poprawę elastyczności skóry oraz redukcję zmarszczek w porównaniu do grupy placebo.

Kolejne badanie opublikowane w 2018 roku^[2] zostało przeprowadzone na grupie zdrowych kobiet w wieku 40-60 lat. Analizowało wpływ suplementacji kolagenu na parametry takie jak zawartość naturalnych czynników nawilżających, elastyczność skóry oraz poziom nawilżenia. Po 12 tygodniach obserwowano poprawę stanu skóry u osób otrzymujących preparat z peptydem kolagenu o małej masie cząsteczkowej względem osób poddanych placebo.

Z kolei w analizie z 2021 roku^[3] wykazano, że suplementacja kolagenu hydrolizowanego przez 90 dni jest skuteczne w zmniejszaniu starzenia się skóry.

Warto dodać, że hydrolizowanego kolagenu nie należy traktować jako krótkoterminowego remedium – zakończenie suplementacji prowadzi do stopniowego zaniku pozytywnych efektów, co wskazuje na konieczność regularnego przyjmowania kolagenu w celu utrzymania rezultatów.

Jak działają różne typy kolagenu?

W organizmie człowieka występuje co najmniej 28 typów kolagenu. Najbardziej rozpowszechniony jest kolagen typu I – dominujący w skórze, ścięgnach i kościach. Kolagen typu II znajduje się głównie w chrząstkach, natomiast typ III współwystępuje z typem I, szczególnie w skórze właściwej i naczyniach krwionośnych.

Różne suplementy kolagenowe zawierają konkretne typy kolagenu, co wpływa na ich zastosowanie. Kolagen wołowy zwykle dostarcza typu I i III, natomiast kolagen morski (rybi) jest bogaty w typ I, charakteryzując się lepszą biodostępnością. Opublikowane w 2013 roku badanie^[4] w „Dental Materials Journal” wykazały, że rybi kolagen dobrze wpływa na jakość oraz syntezę kolagenu i że może on z powodzeniem wspomagać regenerację kości.

Jakie są skutki uboczne stosowania kolagenu?

Suplementacja kolagenu jest generalnie dobrze tolerowana. Zgłaszane skutki uboczne są rzadkie i najczęściej obejmują łagodne dolegliwości trawienne, takie jak wzdęcia czy uczucie pełności. W literaturze naukowej nie odnotowano poważnych działań niepożądanych związanych z długoterminowym stosowaniem hydrolizowanego kolagenu.

Zaleca się jednak ostrożność w przypadku alergii – zwłaszcza przy suplementach opartych na kolagenie rybim lub wołowym. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza przy istniejących chorobach przewlekłych lub stosowaniu leków na stałe.

Czy warto stosować kolagen?

Na podstawie aktualnych badań można stwierdzić, że działania kolagenu – szczególnie w formie hydrolizatów – są potwierdzone naukowo. Suplementacja kolagenu może przynieść pozytywne efekty w postaci poprawy elastyczności skóry, redukcji zmarszczek, wspomagania regeneracji stawów oraz ogólnego wsparcia tkanki łącznej. Wybierając kolagen, warto zwrócić uwagę na jego pochodzenie (np. kolagen morski), typ kolagenu oraz formę preparatu (np. picie kolagenu vs kapsułki).

Efektywność suplementacji zależy też od obecności składników wspomagających, takich jak witaminy C i E, kwas hialuronowy czy inne antyoksydanty chroniące przed stresem oksydacyjnym i wspierające naturalną produkcję kolagenu.

Zakończenia suplementacji mogą stopniowo niwelować uzyskane efekty, dlatego stałe przyjmowanie kolagenu – zwłaszcza po 30. roku życia – może przynieść realne, mierzalne korzyści.

Przypisy:

¹ – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26362110/

² – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29949889/

³ – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33742704/

⁴ – https://cdr.lib.unc.edu/concern/articles/tq57nx998